یکی از مهمترین و تاثیرگذارترین بخش های بازیسازی، مربوط به بخش بصری بازی میباشد. بخش بصری بازی که شامل رابط کاربری، کاراکترها، محیط بهکاررفته و … است میتواند حس و حال و تجربه متفاوتی را به کاربران القا کند.عوامل بسیاری وجود دارند که برای روی کیفیت و اثرگذاری یک فضا و تصویر خلق شده تاثیر دارند، مثل رنگ، نور، عمق، چینش و … که در این مقاله دو عامل مهم یعنی رنگ و پرسپکتیو (ژرف نمایی) را بیشتر مطالعه خواهیم کرد.
مفهوم رنگ
رنگ یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار بصری است که همیشه همراه با بار معنایی، احساسی و عاطفی بوده است. هر رنگ به تنهایی یا در ارتباط با سایر رنگ ها می تواند مفاهیم خاصی را به مخاطب خود انتقال دهد. کاربرد رنگ در تاریخ همواره آمیخته با نوعی رمزگذاری و سمبل سازی همراه بوده است و همچنان نیز هست. همچنین از نظر فردی، تنوع در ترجیح رنگی بر رنگ دیگر بین افراد یک جامعه بسیار رایج است که می توان با روانشناختی فردی این موضوع را بررسی کرد. در مجموع می توان گفت کاربرد رنگ اهمیت زیادی در بیان بصری و تصویرسازی دارد.
تأثیرمتقابل رنگ ها بر یکدیگر
تمامی رنگ ها در همجواری مختلف رنگی، تحت تأثیر قرار می گیرند که این تأثیرات جنبه های متفاوتی مانند سردی، گرمی و یا تیره و روشنی، وسعت و عمق و یا حتی درجه ی درخشش رنگ ها در مجاورت های گوناگون را شامل میشود. یکی از مهم ترین عوامل در تأثیر متقابل رنگ ها، تعداد رنگ ها در مجاورت یکدیگر است چرا که تأثیر دو رنگ بر یکدیگر نسبت به تأثیر سه یا چند رنگ بر یکدیگر متفاوت است، حال آن که تغییر عواملی مانند نور، بافت، شکل و حتی موادّ رنگی در تأثیر متقابل رنگ ها، عوامل مؤثرّی به حساب می آیند. بدین ترتیب، در طرّاحی می توان از پدیده ی تأثیر متقابل رنگ ها، برای ایجاد محیط رنگی زیبا و یا کاربردی مناسب بهره جست. تأثیر متقابل رنگ ها می تواند با تکیه بر بیان و مفاهیم رنگی و هم، متناسب با اصول زیبایی شناسی و نیز کاربردی، مورد استفاده قرارگیرد. انواع تأثیر متقابل رنگی شامل موارد زیر است:
- تغییر طیف رنگ ها
- تغییر درجه ی ارزش های رنگی
- تغییر بُعد رنگی
- تغییر درجه ی تاریکی و روشنی رنگ ها
کاربرد بصری رنگ در ترکیب بندی :
در این امر هدف، صرفا رسیدن به زیبایی ست که همان استفاده از خصوصیات تزیینی و ظاهری رنگ است.
کاربرد مفهومی رنگ در ترکیب بندی :
هدف از این مقوله، استفاده از مفاهیم رنگ در یک اثر است .برای دست یافتن به این مهم، شناختِ ارزش های احساسی، نمادین و بیان رنگی الزامی می باشد. به کارگیری قوانین رنگی به این دلیل صورت می گیرد، که ما بتوانیم مجموعه ای زیبا و جذاب فراهم آوریم. برای دست یافتن به ترکیب بندی زیبا و مناسب رنگی، می باید دو نکته ی مهم را درنظر داشت: تعادل و وحدت
اثربخشی رنگ بر انسان
همانند نور و تأثیرات آن، رنگ عنصر مهم دیگری است که مستقیما بر احساسات مردم تأثیر می گذارد و می تواند احساس سلامتی، سرخوشی، ناراحتی، انفعال یا فعال بودن را ایجاد کند. این تأثیر می تواند به خوبی عملکرد افراد را افزایش یا کاهش دهد. رنگ قسمتی از خودآگاه، نیمه خودآگاه و ناخودآگاه ماست و ما با دریافت رنگ در رفتارمان از خود واکنش نشان می دهیم. این واکنش ها فقط روانی یا ادراکی نیستند بلکه ممکن است جنبه ی فیزیولوژیک هم داشته باشند؛ از این رو رنگ در کامل ترین تعریف، یک پدیده سایکوفیزیولوژیک است که در مغز و روان ما ایجاد می شود و خارج از ذهن ما رنگ مفهومی نخواهد داشت.
پرسپکتیو:
همه ما در اطراف خود وقتی به دنیای پیرامون نگاه می اندازیم پرسپکتیو طبیعی را تجربه می کنیم و این چگونگی مشاهده ارتباط فضایی اشیا در پیرامون ما را مشخص می کند.
به طور مثال ما وقتی کنار یک خیابان ایستاده ایم و نگاه خودرا به انتها دوخته ایم احساس می کنیم خیابان و هر چه از چشم ما دور می شوند کوچکتر به نظر می رسد، یا تیرهای چراغ برق هر چه دورتر می شوند نزدیک تر و کوتاه تر و با فاصله کمتر خودنمایی می کند .
آیا در واقعیت چنین است؟ خیر، باید بدانیم عملکرد شبکیه چشم ما جهان اطراف را اینچنین می بیند.
سوال این است یک طراح و نقاش پرسپکتیو را چگونه باید نشان دهد؟ و پاسخ در بحث پرسپکتیو در نقاشی و پرسپکتیو در طراحی این است که در مرحله اول باید به پرسپکتیو خطی توجه کند و برای بازنمایی احجام و فضا روی سطح دو بعدی از طریق رسم علمی که پرسپکتیو خطی نام دارد استفاده کند.
نظام های پرسپکتیو خطی در بحث پرسپکتیو در نقاشی و طراحی:
بر حسب تعداد نقطه گریز سه نظام پرسپکتیو خطی در طراحی با روش های ترسیم خاص متداول است:
پرسپکتیو یک نقطه ای: (موازی)
به پرسپکتیوی گفته می شود که تمام خطوط دور شونده از چشم به یک نقطه ختم می شود. بیشتر مواقع در این پرسپکتیو سطح روبرو درست مقابل چشم ما و خطوط عمود و افق هیچ تغییری نمی کند، فقط از یک طرف خطوط از چشم ما دور می شوند. خط های عمود در این پرسپکتیو عمود باقی می مانند.
پرسپکتیو دونقطه ای: (زاویه دار)
وقتی که خطوط و سطوح از دو طرف از چشم ما دور می شوند در نتیجه در دو نقطه روی خط افق به همدیگر نزدیک می شوند. این پرسپکتیو را دو نقطه ای می گویند. در این نوع پرسپکتیو خط جلویی شکل ها در مقابل چشم ما خود نمایی می کند. خطوط عمود در این نوع پرسپکتیو عمود باقی می ماند.
پرسپکتیو سه نقطه ای: (مورب)
پرسپکتیو سه نقطه ای معمولا برای ساختمان ها یا احجام با ارتفاع زیاد است که علاوه بر سطوح جانبی راست و چپ ، ارتفاع نیز از چشم ما دور می شود و به سه نقطه گریز گرایش پیدا می کند. در این پرسپکتیو خطوط عمود نیز از مسیر خود خارج می شوند و به همدیگر نزدیک می شود و خطوط عمود، عمود نیستند.
به همین ترتیب بر حسب تعداد نقطه های گریز لازم، پرسپکتیو های پیچیده تر هم داریم که در تصویر زیر نمایش داده شده است.
پرسپکتیو شدید در بحث پرسپکتیو در نقاشی و طراحی:
در این روش برخلاف روش ضد پرسپکتیو، ژرف نمایی به نحو اغراق آمیزی افزایش می یابد معمولا این روش را در صحنه سازی به کار می برند تا فضا به مقتضای مضمون و موضوع نمایش وسیع تر و با عمق بیشتری نشان داده شود.
کوتاه نمایی در پرسپکتیو:
روشی است برای ترسیم پرسپکتیو اشخاص یا اشیایی که در حالت عمودی یا مورب نسبت به صفحه تصویر قرار گرفته باشند. در چنین تصویری چشم ناظر خود به خود شخص یا شی را با تناسبات درست باز سازی می کند.
نتیجه گیری
همه انسانها با محیط پیرامون خود در ارتباطند. این ارتباط، گاهی با اندیشیدن، گاهی با لمس کردن، چشیدن، شنیدن، بوییدن و گاهی هم با دیدن است. انسانها محیط پیرامون خود را رنگی میبینند و این رنگها در آنان اثری خواه مثبت و یا منفی بر جای میگذارد. این تأثیرها ممکن است فیزیکی یا روانی باشد که بعد روانی آن مهمتر و آشکارتر است. بنابراین هنرمند خلاق باید در دنیای بزرگ رنگها به مطالعه بپردازد و همچنین مفاهیم رنگ را درکلیه ابعاد بشناسد و مهمترین آن، ابتدا شناخت رنگ به عنوان یکی از برجسته ترین عوامل ترکیب بندی و سپس قدرت رنگ در برقراری ارتباط است. تمام نتیجه ی گرفته شده راجب اهمیت پرسپکتیو و چینش سوژه ها نیز برقرار و حائز اهمیت میباشد و نیازمند مطالعه و توجه است.
منابع:
https://www.honarenahid.ir/news/perspective/tips-on-perspective-in-painting
مقاله:
بررسی مفهوم رنگ از سه رویکرد : میزان تاثیرگذاری، نحوه ابراز مفاهیم و معانی سمبلیک و انتزاعی رنگ ها
و کتاب رنگ از ایتن
نویسنده: آیدین کیانی